یکی از مهم‌ترین اتفاقات سال ۲۰۲۳ در دنیای ویدیو گیم، انتشار بازی الن ویک ۲ (Alan Wake II)، توسط کمپانی رمدی انترتینمنت بود. این بازی که دنباله‌ی الن ویک است، داستان رمان نویسی به همین نام را روایت می‌کند که نویسنده کتاب‌های ترسناک و پرفروش بوده و به مدت ۱۳ سال در یک جهان موازی گرفتار شده است. او تلاش می‌کند با نوشتن داستانی معمایی و ترسناک که شامل یک مامور اف‌بی‌آی به نام ساگا اندرسون است، از این مخمصه نجات پیدا کند.

بازی الن ویک ۲ مورد تحسین جهانی قرار گرفته و از منتقدان و مخاطبان گیم بازخوردهای مثبت بسیاری دریافت کرده است. اما در این جستار به جای نقد و تحلیل این اثر به عنوان یک ویدیو گیم، از منظر قصه‌گویی به آن می‌پردازیم و سعی داریم علاوه بر بررسی فرآیند خلاقه سم لیک (Sam Lake) نویسنده اصلی بازی، مهم‌ترین نقاط قوت و تکنیک‌های نویسندگی آن را واکاوی کنیم. تکنیک‌هایی که برای قصه‌گویی و فیلمنامه‌نویسی فیلم‌های کوتاه و بلند نیز بسیار مفید خواهند بود.

فضاسازی با ادای دین به بهترین آثار سینمایی

در جهان الن ویک ۲ می‌توان ردپای بهترین آثار سینمایی و تلوزیونی جهان را پیدا کرد. سازندگان به وضوح از فیلم‌هایی مثل فارگو (۱۹۹۶)، راننده تاکسی (۱۹۷۶)، باشگاه مبارزه (۱۹۹۹)، هفت (۱۹۹۵) و سکوت‌ بره‌ها (۱۹۹۱) برای فضاسازی و نحوه قصه‌گویی بازی الهام گرفته‌اند. در قسمت‌های کارآگاهی و حل پرونده، خودمان را جای شخصیت‌های اصلی فصل اول سریال کارآگاه واقعی می‌گذاریم و همانطور که در شهر عجیب و غریب Bright Falls قدم می‌زنیم تا برای حل معمای بازی سرنخ پیدا کنیم، با فضایی بسیار شبیه به سریال توئین پیکس، اثر ماندگار دیوید لینچ، مواجه می‌شویم.

درواقع، یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های فضاسازی در الن ویک ۲ ترکیب فوق‌العاده‌ی روزمرگی با امر غریب و سورئال است که در آثار لینچ به بهترین نحو ممکن دیده می‌شود. بنابرین، آنچه در ابتدا یک داستان کارآگاهی معمولی به نظر می‌رسد، با پیش‌روی در بازی کم کم به کابوسی عجیب‌ و هولناک‌ تبدیل می‌شود. طولی نمی‌کشد که مرز بین واقعیت و خیال، گذشته و حال و داستان و ناداستان مبهم می‌نماید. داستان از نقطه دیده دو شخصیت بیان می‌شود (دو شخصیتی که می‌توان با آن‌ها بازی کرد): الن ویکِ نویسنده و کارآگاه ساگا اندرسون که یکی از شخصیت‌های داستانِ اوست.

ساگا در حالی که تلاش می‌کند پرونده‌ی عجیب و غریبِ قتل یک مامور اف‌بی‌آی را حل کند، به ذهن پیچیده‌ این نویسنده نزدیک می‌شود و سعی دارد او را درک کند. الن ویک، در نهایت، داستانِ خطرات و ناگواری‌های یک ذهن خلاق است. الن می‌نویسد تا واقعیت را تغییر دهد و در این مسیر، مثل دانته در مرحله دوزخ با جهنم‌ شخصی خود مواجه می‌شود. نمود بیرونی این جهنم، Dark Place نام دارد که یک ورژن ترسناک و سورئال از نیویورک است و ذهن و روانِ تاریک شخصیت را بازتاب می‌کند. یکی دیگر از جالب‌ترین تکنیک‌های سازندگان بازی ترکیب انیمیشن و لایو اکشن (Live Action) برای القای امر غریب و ترکیب واقعیت و خیال است. همانطور که گفته شد، الن ویک ۲ در ترکیب ژانرهای مختلف (کارآگاهی، سورئال و ترسناک) بسیار موفق عمل می‌کند؛ حتی در بخش‌های لایو اکشن بازی به شکل عجیب و غیر منتظره‌ای با ژانر موزیکال هم مواجه می‌شویم!

با توجه به ابعاد سینمایی و شکل قصه‌گویی بصریِ الن ویک ۲، چندان عجیب نیست که سم لیک، قبل از پیوستن به کمپانی رِمِدی در آکادمی تئاترِ فنلاند، در رشته فیلمنامه‌نویسی تحصیل کرده‌ بود. او در یک مصاحبه با گاردین اظهار داشت که نوشتن برای ویدیو گیم و سینما علاوه بر چند تفاوت مهم، از بسیاری جهات شبیه به یکدیگر است:

«روند داستان‌نویسی به طور کلی و استفاده از عناصر دیداری و شنیداری در داستان گویی [در گیم و فیلم] بسیار شبیه به هم است. همچنین، نحوه نوشتن دیالوگ، چه برای فیلم، چه تلویزیون یا بازی، یکسان است. ما برای نوشتن فیلمنامه بازی‌هایمان از نرم‌افزار فیلمنامه‌نویسی استفاده می‌کنیم، اما طبیعتاً چیزهایی در این نوع فیلمنامه داریم که هرگز در فیلمنامه‌ی فیلم نخواهید داشت: مثلاً انتخاب‌ها و گزینه‌های مختلف و دیالوگ‌های دلبخواهی. اما با این حال، وقتی صحبت از داستان و دیالوگ می‌شود، بسیار شبیه به هم هستند.»

او همچنین اشاره می‌کند که در آلن ویک ۲ مضمون‌های اصلی داستان حول محور ترس‌های اولیه می‌چرخند (ترس از تاریکی، ترس از آب و ترس از چیزهای ناشناخته…) الن ویک از یک شهر بزرگ به شهر دورافتاده Bright Falls سفر کرده و تمام این ترس ها را تجربه می‌کند. اینجاست که نویسنده با هوشمندی یک جنگل تاریک را به‌عنوان نقطه شروع و ثقل داستان معمایی‌اش انتخاب می‌کند، محیطی که برای رویایی و مبارزه با تمام ترس‌های عمیق ناخودآگاهِ شخصیت (و مخاطب) کاملا مناسب به‌نظر می‌رسد. ترس‌هایی که هرکدام از ما حداقل یک بار در کودکی با آن‌ها مواجه شده‌ایم.

به گفته سم لیک، فرآیند نوشتن الن ویک ۲ در کمپانی رِمِدی با ایده و شخصیت اصلی آغاز شد و تمام جزئیات داستان حول این شخصیت شکل گرفت. مضمون ترس‌های ابتدایی که اشاره کردیم، مهم‌ترین بخش ایده اصلی این قصه بود. در خصوص شخصیت پردازی قهرمان داستان، یعنی آلن ویک، سم لیک می‌گوید:

«…حس می‌کردم که او باید یک انسان معمولی باشد. نمی‌خواستم یک قهرمان اکشن حرفه‌ای بسازم. شخصیتی را می‌خواستم که برای زنده ماندن باید رشد کند و نقش چنین قهرمانی را یاد بگیرد… بنابراین آلن ویک یک مرد معمولی است که با مشکلات معمولی دست و پنجه نرم می‌کند، مانند مشکلات در رابطه شخصی، مسائل مربوط به کارش... او کامل نیست. نقص دارد، با اخلاقش مشکل دارد، در مواجهه با موفقیت‌هایی که به دست آورده، مشکل دارد... از برخی جهات، او از نوشتن مکرر چیزهای یکسان خسته شده است. می‌خواهد در زندگی خود تغییری ایجاد کند، اما نمی‌داند چگونه. به همین دلیل از سد نویسندگی رنج می برد. همه این چیزها تکه تکه در کنار هم قرار گرفتند تا شخصیت را خلق کنند.»

مهم‌ترین تکنیک‌های نویسندگی

شاید در نگاه اول، قصه‌ی آلن ویک ۲ تکراری به‌نظر برسد اما دقیقا به همین دلیل، سیم لیک و سایر سازندگان بازی از تکنیک‌های داستان‌گویی ویژه‌ای بهره بردند تا در این فضای ظاهرا آشنا، جهانی پیچیده و درگیرکننده خلق کنند. مفهوم جا به جایی بین واقعیت‌های موازی یکی از این تکنیک‌هاست که یک داستان کارآگاهی ترسناک را با فراروایت‌ها و ابزارهای ادبی پیچیده به سطح والاتری می‌رساند. شاید بتوان گفت جذاب‌ترین مضمون در جهان آلن ویک، ایده‌ی نویسنده‌ایست که می‌تواند با داستان‌هایی که خلق می‌کند، واقعیت را تغییر دهد. درست مثل ذهن پریشان یک نویسنده، روایت آلن ویک ۲، شکلی چند لایه و داستان در داستان دارد و مدام بین فضاهای مختلف واقعیت و خیال در رفت و آمد است.

همچنین این بازی در انتهای هر فصل از پایان‌های نفس‌گیر (cliffhanger) استفاده می‌کند و درست در لحظه‌ای که مخاطب منتظر ادامه داستان است، با یک کات به سیاهی و عبارت «پایان فصل» مواجه می‌شود. این تکنیک تعلیق سینمایی ایجاد می‌کند و درست مثل یک رمان یا سریال ترسناک و هیجان‌انگیز مخاطب را با سؤالات بزرگی تنها می‌گذارد که بی‌شک در جستجوی جواب برای آن‌ها، بازی را ادامه خواهد داد. آلن ویک ۲ جزو آن دسته بازی‌های ویدیوئی‌ست که از یک طرف نشان می‌دهد ویدیوگیم تا چه اندازه از جهان سینما و تلوزیون تاثیر پذیرفته و از طرف دیگر، امکانات خارق‌العاده و روش‌های نوآورانه‌ی قصه‌گویی آن، چقدر می‌تواند برای سینماگران الهام‌بخش باشد.

ترجمه و تالیف: مائده معینی (تحریریه ماجرا)

قصه گویی و شخصیت پردازی در بازی الن ویک ۲ (Alan Wake 2)

دوره های مرتبط

نظرات کاربران

جهت ثبت نام، شماره موبایل و رمز عبور انتخابی خود را وارد نمایید.

کد 5 رقمی ارسال شده به موبایل خود را وارد کنید

جهت ورود نام کاربری و رمز عبور خود را وارد نمایید.