در این یادداشت با معرفی چهار اصل کلی، می‌خواهیم پیشنهاداتی برای ارتقای پایان‌های فیلم‌های کوتاه ارائه دهیم.

۱- پایان باید واقعاً وجود داشته باشد

هر فیلمنامه‌ای حتماً باید یک پایان داشته باشد. در واقع، وقتی یک فیلمنامه به‌درستی تمام نمی‌شود، تماشاگر با خود می‌گوید آیا صحنه‌هایی جا افتاده یا احساس می‌کند بخش‌هایی از داستان اصلی ناقص مانده است.

بسیاری از فیلمنامه‌نویس‌ها در چنین حالتی از «پایان باز» صحبت می‌کنند، اما باید تفاوتی میان یک پایان باز و «بی‌پایانی» قائل شد.

به این صورت که وقتی گفته می‌شود پایانی «بسته» است، به این معناست که شخصیت اصلی عملی مهم انجام می‌دهد که معما را حل کرده و پایان داستان روایت‌شده را مشخص می‌کند. بعد از این عمل، هدف به دست آمده و دیگر چیزی برای ادامه دادن باقی نمی‌ماند.

برای مثال، در اکثر فیلم‌های پلیسی، ماجرا وقتی تمام می‌شود که پلیس، دزد را دستگیر می‌کند؛ این یک پایان بسته است، زیرا چشم‌انداز دیگری وجود ندارد.

در مقابل، وقتی می‌گوییم پایانی «باز» است، به این معناست که رسیدن یا نرسیدن شخصیت اصلی به هدفش اهمیت چندانی ندارد؛ نکته مهم این است که او به عناصر تازه‌ای دست یافته که او را به هدف نهایی‌اش نزدیک‌تر می‌کند.

برای مثال، در فیلم‌هایی با موضوع عاشقانه، ممکن است دو شخصیت اصلی متوجه شوند که عاشق هم هستند و تصمیم بگیرند باقی زندگی‌شان را کنار هم بگذرانند. این همان جزئیاتی است که نویسنده در پایان برجسته می‌کند؛ تماشاگر لزوماً زندگی آینده آن‌ها را نمی‌بیند. البته این موضوع می‌تواند دستمایه‌ی دنباله‌ای در یک اثر دیگر قرار گیرد.

به یاد داشته باشید که تفاوت اصلی بین یک پایان باز و یک «بی‌پایانی» این است که شخصیت، یک چرخه از زندگی‌اش را به پایان می‌رساند و آماده آغاز چرخه‌ای تازه می‌شود.

اگر پیدا کردن پایانی رضایت‌بخش برای فیلمنامه‌ی کوتاهتان برایتان دشوار است، همچنان به فکر کردن ادامه دهید تا زمانی که آن را بیابید. فیلمنامه را به دیگر حرفه‌ای‌ها نشان دهید و از آن‌ها پیشنهاد بخواهید.

۲- پایان باید صادقانه و منسجم باشد

در طول نوشتن فیلمنامه، شما عمداً برخی اطلاعات را از تماشاگر پنهان می‌کنید تا تعلیق ایجاد کنید. به نوعی او را به سفری می‌برید و خودتان تعیین می‌کنید که چه زمانی یک عنصر یا دیگری را کشف کند تا بتواند پازل داستانتان را در ذهنش بسازد. همین موضوع است که موفقیت یا شکست فیلم شما را رقم می‌زند.

اما در پایان فیلمنامه، مراقب باشید که تا حد امکان صادقانه رفتار کنید. نتیجه‌گیری شما باید ادامه منطقی رویدادهایی باشد که از ابتدای فیلم رخ داده‌اند. در غیر این صورت، تماشاگر متوجه می‌شود و تمام اعتبارتان را نزد او از دست خواهید داد.

۳- پایان باید برای تماشاگر قابل‌درک باشد

به محض اینکه مضمون اصلی پایان فیلمنامه‌ی کوتاه‌تان را مشخص کردید، باید شکلی برای روایت انتخاب کنید که تماشاگر بتواند آن را بفهمد، در حالی که همچنان کمی تعلیق حفظ شود.

باید تعادل درستی پیدا کنید میان توضیحی بیش از حد آشکار و پایانی که خطرِ نامفهوم بودن داشته باشد.

بزرگ‌ترین چالش در این مرحله، انتقال آن بخش‌هایی است که در دیالوگ‌ها ننوشته‌اید اما باید توسط تماشاگر درک شوند.

۴- پایان باید تأثیرگذار باشد

پایان فیلمنامه‌ی کوتاه شما باید ردّی در ذهن تماشاگر بگذارد. فراموش نکنید که آخرین لحظات فیلم بیشترین تأثیر را بر احساس کلی او از اثرتان دارند.

یک پایان قوی می‌تواند باعث شود تماشاگر مدت‌ها بعد از پایان فیلم همچنان به آن فکر کند. این تأثیر می‌تواند در قالب یک غافلگیری غیرمنتظره، یک حس عمیق، یا حتی یک پرسش وجودی باشد که ذهن او را درگیر می‌کند.

هدف شما باید این باشد که نتیجه‌ی داستان، تجربه‌ای عاطفی و فکری برای مخاطب رقم بزند؛ تجربه‌ای که فراتر از صرفاً دیدن یک داستان کوتاه باشد.

یک پایان خوب برای فیلمنامه‌ی کوتاه باید:

وجود واقعی داشته باشد (نه بی‌پایانی و نه رهاشدگی).

صادقانه و منسجم باشد (ادامه‌ی منطقی مسیر روایت).

قابل‌فهم برای تماشاگر باشد (نه خیلی واضح و نه گنگ).

تأثیرگذار باشد (حسی یا فکری که در ذهن بماند).

نوشتن پایانی قوی شاید سخت‌ترین بخش فیلمنامه‌نویسی باشد، اما همان چیزی است که فیلم شما را در ذهن تماشاگر ماندگار خواهد کرد.

منبع:

apprendre-le-cinema.fr
ترجمه: مهتاب محمودی

۴ اصل طلایی پایان‌بندی موفق در فیلمنامه‌های کوتاه

مهتاب محمودی

دوره های مرتبط

جهت ثبت نام، شماره موبایل و رمز عبور انتخابی خود را وارد نمایید.

کد 5 رقمی ارسال شده به موبایل خود را وارد کنید

جهت ورود نام کاربری و رمز عبور خود را وارد نمایید.